Er heerst een ontspannen sfeer in het lokaal waar de leerlingen druk bezig zijn met hun examenwerkstuk. Er is geen enkele indicatie dat ze hier bezig zijn met een examen. De leerlingen zijn niet erg zenuwachtig. Ze zijn goed voorbereid en weten wat er van hen verwacht wordt. Mentor Camilla Mensink, die al drie jaar in het voortgezet onderwijs werkt, was zelf verrast door deze opmerkelijke prestatie. Zij benadrukt dat deze drie specifieke leerlingen buitengewoon gedreven zijn, altijd actief betrokken zijn bij de lessen en uitblinken in zelfstandigheid. "Ze hebben echt inzicht in wat ze aan het doen zijn. Dat zie je ook vandaag tijdens het examen. Altijd een paar stapjes vooruit denken. Dat heeft hen echt geholpen om hier nu te komen," aldus Camilla.

Guido Kok (K3C) heeft een ruime voorsprong op het gebied van metaal en installatietechniek. Stroom aanleggen en lassen bijvoorbeeld zijn zaken die hem van nature makkelijk afgaan. In zijn werk op het melkveebedrijf van zijn oom heeft hij al de nodige uren op het land en in de stal doorgebracht, ervaring die hij goed kon gebruiken in het PIE-profiel. Guido, die al als vijfjarig jochie op de boerderij rondliep, vindt het een uitdaging om processen te verbeteren en tools makkelijker te maken voor het dagelijkse werk. "Ik vind vooral die afwisseling echt leuk! Laatst heb ik een nieuwe bekapbox gemaakt. Dat is een box waarmee we de klauwen van de koeien knippen. De oude die we hadden, werkte niet zo goed. Nu ik een nieuwe heb gemaakt, kunnen we sneller werken en zo veel tijd besparen." De ervaring die hij heeft opgedaan, heeft hem zeker geholpen bij het doorlopen van de opdrachten van PIE. "Tot nu toe voelt het examen heel ontspannen aan. Eigenlijk net als een normale les."

Aan de werkbank is Tara Rensen (K3B), de enige dame in het gezelschap, bezig met haar examen. "Ik ben niet echt het stereotype meisjes-meisje. Ik ben opgegroeid met veel jongens om me heen," vertelt Tara. Voor haar was de wereld van PIE al bekend terrein. Als bewoner van een boerderij is gereedschap, zoals een kolomboor, haar niet vreemd. "Ik ben blij dat ik voor PIE heb gekozen. Ik vond de praktijk leuker dan de theorie, al is het natuurlijk belangrijk om ook de nodige kennis op te doen. Maar voor mij zat die kennis al in mijn bagage. Dat heeft me geholpen bij het doorlopen van de lesstof, denk ik." Wat Tara vooral waardeert aan het vervroegde examen is de extra vrije tijd die ze komend schooljaar zal hebben. Die tijd zal ze echter niet verspillen, maar juist nuttig besteden.

Hoe die extra vrije tijd precies wordt ingevuld, is maatwerk. Zo zoekt De Waerdenborch voor de ene leerling een stage en onderzoekt school voor de andere leerling wat de mogelijkheden zijn om alvast te kunnen beginnen aan het MBO. PIE-docent Uilko Spijker zegt: "Het is ontzettend fijn voor deze leerlingen dat ze een beter beroepsbeeld krijgen en daardoor eerder kunnen ontdekken wat ze precies willen. Op deze manier hebben deze leerlingen een groot voordeel bij het maken van een passende studiekeuze.”

Robin (B3B) weet al wat hij volgend jaar gaat doen: stage lopen! De mail met het verzoek voor stage is al verstuurd. Hij pakt het direct aan, dat is zijn devies. "Ik houd ervan om actief te zijn, met mijn handen te werken, gewoon doen. PIE was het perfecte profiel daarvoor." Na zijn tijd op De Waerdenborch heeft hij zijn plannen al gemaakt. Hij gaat verder met vervolgonderwijs, met als richting Transport & Logistiek. Hij volgt het pad van zijn vader, die hem al op zevenjarige leeftijd meenam in de vrachtwagen. Eerst het examen halen, maar hij heeft er alle vertrouwen in dat het goed zal gaan.

Hoewel vervroegd examen op zich geen unicum is - het komt vaker voor bij havo/vwo - is het voor vmbo zeker wel bijzonder! Niet alle leerlingen komen hiervoor in aanmerking. Examensecretaris Manon Semmekrot zegt: "We kijken heel goed naar de individuele leerling en naar wat hij of zij laat zien. Voor ons vereist een vervroegd examen zeker de nodige extra inzet, maar dat geldt ook voor de leerling. Als we er vertrouwen in hebben dat een leerling het aankan, doen wij er bij De Waerdenborch alles aan om dat mogelijk te maken."